Anarşi Tarihi

 

Nedense kuvvet şurubu gibi, bir övünme şurubuna çevirdiğimiz Osmanlı tarihi, gerçekte tam bir anarşi tarihidir.

1- 1519'da Tokat dolaylarında Şeyh Celali'nin öncülüğündeki ayaklanmalar...
2- 1525'te Yozgat'ta Baba Zünnun Ayaklanması...
3- 1526'da Sivas, Amasya, Tokat, Maraş, Adana, Tarsus, İçel bölgelerine yayılan Kalenderoğlu Ayaklanması...
4- 1559'da, Kanuni'nin sağlığında oğulları Şehzade Selim ile Şehzade Beyazıt arasında çıkan kavgada; Beyazıt yandaşlarının dağa çıkması ve medrese öğrencilerinin ayaklanması...
5- 1566'da Kastamonu, Bolu, Samsun'da, medreseyi bitirmelerine karşın iş bulamayan öğrencilerin başlattığı ve halkın da katıldığı geniş ayaklanma...
6- 1581'de Bolu ve Gerede yörelerindeki Köroğlu Ruşen Ayaklanması...
7- 1587-97 arasında Karaman'da Davudoğlu önderliğindeki ayaklanmalar; Batı Anadolu'da Neslioğlu önderliğindeki ayaklanmalar; Antalya yöresinde Şahgeldi önderliğindeki ayaklanmalar...
8- 1598'de Sivas ve Maraş yörelerinde, Karayazıcı'nın başlattığı ayaklanmalar...
9- 1604'te Kastamonu, Çorum dolaylarında Tavil Halil, Karasaid, Marakaş, Kalenderoğlu Mehmet ve Gurguroğlu ayaklanmaları...
10- 1622-1658'de Erzurum'da Abaza Mehmet Paşa ve Abaza Hasan Paşa ayaklanmaları...
11- 1730'da İstanbul'da Patrona Halil Ayaklanması...
12- 1806'da Edirne Ayaklanması...
13- 1807'de İstanbul'da Kabakçı Mustafa Ayaklanması...
14- 1822'de Mora Başkaldırısı ve Yunanistan'ın bağımsızlığını ilan etmesi...
15- 1831'de Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın ayaklanması...

Osmanlı tarihinin nasıl ve neden bir anarşi tarihi olduğu ve 36 padişahtan 14'ünün nasıl ve neden devrildiği, ayrıntılarıyla incelenmeden; sadece "Türk'e Türk propagandası" yapmakla varılacak yer; resmi resepsiyonlarda dahi, birtakım kaygı fıskıyelerinin çoğalması olur...

 

Osmanlı Dönemindeki Kürt İsyanları

1. Babanzade Abdurrahman Paşa  isyanı (1806- Musul)
2. Babanzade Ahmet Paşa isyanı (1812 – Musul)
3. Zaza’ların isyanı (1820)
4. Yezidilerin isyanı (1830- Hakkari)
5. Şerefhan isyanı (1831- Bitlis)
6. Bedirhan isyanı (1835- Botan)
7. Garzan isyanı (1839- Diyarbakır)
8. Ubeydullah İsyanı (1881- Hakkari)
9. Bedirhan Osman Paşa ve kardeşi Hüseyin Paşa isyanı (1872-Mardin-Cizre)
10. Bedirhan Emin Ali isyanı (1889- Erzincan)
11. Bedirhaniler ve Halil Rema isyanı (1912-Mardin)
12. Şeyh Selim Şehabettin ve Ali isyanı (1912- Bitlis)
13. Koşgari isyanı (1920- Koşgiri)

Cumhuriyet Dönemi Kürt Ayaklanmaları

1. Nasturi isyanı (1924- Hakkari)
2. Jilyan isyanı (1926- Siirt)
3. Şeyh Sait isyanı (1925- Bingöl-Muş-Diyarbakır)
4. Seit Taha ve Seit Abdullah isyanı (1925-Şemdinli)
5. Reşkotan ve Reman isyanı (1925- Diyarbakır)
6. Eruh’lu Yakup Ağa ve oğulları (1926-Pervani)
7. Güyan isyanı (1926-Siirt)
8. Haco isyanı (1926- Nusaybin)
9. I. Ağrı isyanı (1926)
10. Koçuşağı isyanı (1926- Silvan)
11. Hakkari- Beytüşşebab isyanı (1926)
12. Mutki isyanı (1927- Bitlis)
13. II. Ağrı isyanı
14. Biçar harekatı (1927- Silvan)
15. Zilanlı Resul Ağa isyanı (1929- Eruh)
16. Zeylan isyanı (1930- Van)
17. Tutaklı Ali Can isyanı (1930- Tutak-Bulanık-Hınıs)
18. Oramar isyanı (1930- Van)
19. III. Ağrı harekatı (1930)
20. Buban aşireti isyanı (1934- Bitlis)
21. Abdurrahman isyanı (1935-Siirt)
22. Abdulkuddüs isyanı (1935-Siirt)
23. Sason isyanı (1935-Siirt)
24. Dersim isyanı (1937-Tunceli)
25. PKK terörü (1984-1999)

Çetin Altan