Turkse Tapijten, Turkse Kilims

Turkse Tapijten

Turkse tapijten zijn een begrip in de wereld. De Turken hebben een grote traditie op het gebied van het knopen en weven van tapijten. De kunst van handgeknoopte tapijten heeft in Turkije een lange traditie. Men denkt dat deze techniek werd uitgevonden door nomaden. Sedert de 12e eeuw is het orientaalse tapijt in geheel Europa bekend. Het werd door vele schilders vastgelegd. Het Turkse tapijt beleefde een bloeiperİode in de 16 en 17e eeuw onder osmaanse heerschappij.

De motieven verschillen van streek tot streek. en ook de tijd heeft veel invloed gehad op de motieven.

De materialen die voor de knoperij worden gebruikt zijn wol, katoen en zijde. Soms wordt er ook kunstzijde gebruikt of chemisch garen. Bij natuurlijke weefsels moet erop gelet worden dat de wol van jonge schapen zachter is dan die van oude schapen: bergschapen leveren dichtere, fijnere wol dan steppeschapen. De met natuurlijke plantenextrakten geverfde tapijten zijn waardevoller dan degene die met aniline zijn geverfd.

Er is een grote keuze aan tapijten, gemaakt van wol, wol-katoen en van zijde, omdat Turkije zelf grote kudden schapen heeft, zelf katoen verbouwt in de streek rond Kayseri-Bursa-Alanya en een belangrijke producent is van de zijderupsen.

Meestal worden de Turkse tapijten van wol gemaakt, maar soms gebruikt men pure zijde, vooral in Hereke (even ten westen van Izmit) en in Kayseri en Lâdik (bij Konya). Deze dure zijden tapijten hebben vaak motieven van bladeren, vogels en bloemen. De motieven op de wollen tapijten kunnen uiteenlopen van sterren en medaillons (uit Usak), tot geometrische figuren (uit Bergama, Milas, Basmakçi bij Dazkiri in West-Anatolië, Nigde, Kars, Sirvan bij Konya en Yesilova, Acemhoyuk, Taspinar bij Aksaray) en gestileerde gebedsnissen die kunnen worden gelegd in de richting van Mekka (kleden uit Kula, de Yagcibedirtapijten uit de bergen bij Manisa en de Döseme altitapijten van de Yörüks uit Zuid- en Oost-Anatolië).

Als groote merken van turkse tapijten zijn er in Turkije:

• Taşpınar
• Hereke
• Bünyan
• Ladik
• Kars
• Milas
• Kula
• Bergama
• Uşak
• Sivas
• (Acemhoyuk) Yeşilova, Aksaray.

Turkse Kilims, Kilims in Turkije

Turkse Kilims zijn minder duurzaam dan de geknoopte Turkse tapijten, maar ook veel goedkoper. Kilims zijn de kleden die worden geweven, meestal op een liggend getouw. Deze Turkse kilims zijn door de eeuwen heen gebruikt als kussen, rugzak (hurç), of gewoon als wandversiering. Bij het weven van een kilim ontstaat bij het gebruik van verschillende kleuren een gleuf op de plaats van een verticale scheiding. Omdat zo'n opening een kleed minder sterk maakt, heeft men eerst vooral diagonale versieringen toegepast, later ging men extra draden toevoegen om de gleuven dicht te naaien. De cicims, sumaks en zilis waren het resultaat; de verschillen tussen die soorten geweven kleden zitten hem vooral in de gehanteerde technieken, zoals borduren en dubbel weven. Kilims worden soms ook gemaakt van katoen.

De wereldberoemde kilims of kelims van Turkije vertellen het verhaal van een volk dat met dieren en huizen rondtrok. Zijn in de alleroudste exemplaren nog duidelijk dieren te herkennen, met de bekering tot de islam werden deze dierlijke figuren steeds abstracter.

Het kruispunt van twee continenten

TransAnatolie Tour

Groep A - Internationale Licentie N°4938 - Het Turkse Ministerie van Cultuur en Toerisme

---