ABD ve Kosova: ABD'nin Kosova Aşkı
En büyük Amerikan üssü
İşte Amerika’nın
yabancı topraklarda kurduğu gelmiş geçmiş en büyük askeri üs.
“21. Yüzyılın silah deposu” olarak da
anılıyor. Bondsteel Camp. Kosova’da…
17 Şubat’ta bağımsızlığını ilan
ederken, her yere Amerikan bayraklarıyla donatılan ülke.
Üs, Presevo
Vadisi’nde. Yani AB’nin 1994’ten beri sponsorluğunu yaptığı 8 numaralı
enerji koridorunun ve Amerika’nın sponsorluğunu yapacağı 894
kilometrelik dev Trens-Balkan petrol boru hattının planlanan güzergahı
üzerinde. Sonuç olarak, üssün yapımını üstlenen Brown & Root Services
servet kazanıyor. Bu şirket, ABD Başkan Yardıncısı Dick Cheney’e
yakınlığıyla bilinen ve Irak’ı parselleyen Halliburton Oil şirketinin
müteahitlik birimi. Cheney, 1995-2000 yılları arasında Halliburton’un
CEO’suydu.
460 bin metrekarelik bir alana
yayılıyor
Gelelim,
Bondsteel Üssü’nün hikayesine. O da ilginç…
Çünkü üssün
bugün kurulu olduğu geniş araziye, Amerikan güçleri, eski Yugoslavya’ya
girer girmez, Haziran 1999’da ilk iş olarak üssün bugün kurulu olduğu
geniş araziye resmen el koymuşlardı. Tam 460 bin metrekarelik bir alan.
Dahası Amerikan güçleri üssün etrafındaki 320 kilometrelik yolların ve
irili ufaklı 17 köprünün de kontolünü aldı. Kimse itiraz etmedi.
Ayrıca,
“Mühendislik Bülteni” dergisinde yazan ABD ordusundan Albay L. McClure’a
göre, üssün planı da, ilk bombanın atılmasından aylar önce hazırdı.
Avrupa'nın
en donanımlı hastanesi burada
Bondsteel
Üssü’nü ziyaret edenler “100 yıl geleceğe gitmiş gibi oluyor” diyor.
Üssün pek çok özelliği var ve Avrupa’nın en iyi donanımlı hastanesine de
sahip. Evet, Almanya, Fransa ve İngiltere gibi gelişmiş ülkelerdeki en
iyi hastanelerin donanımını sollayacak durumda.
Rakamlarla
Bondsteel Camp
460 bin metrekarelik bir alana
yayılıyor.
Bir şehir gibi
planlanmış: Merkezi var, 'banliyorleri' var.
İçeride, spor
salonları, kütüphane, kilise, alışveriş merkezi, yemek saatinde hizmet
veren yemekhaneler dışında ayrıca 24 saat açık lokantalar var.
7000 askeri personel kapasiteli.
55 Black Hawk ve Apache helicopteri
var.
Uçak pisti henüz
yapılmadı.
Toplam 25 km
asfalt yola sahip.
İçinde 300 yapı
mevcut.
11 gözlem kulesi var.
84 km. dikenli telle çeşitli bölgeleri
çevrilmiş.
Toplam 14 km. beton bariyerler mevcut.
Yapımında Brown & Root Services
tarafından kiralanan 1000 askeri personel, 7000 Kosovalı Arnavut ve 1500
askeri mühendis çalıştı. Kosovalı Arnavutlar, saati 3 dolardan çalıştı.
Meğer Kosova'yı hayır için
kurtarmamışlar
Bondsteel Üssü, Kosova’da görev yapan ve
bombalanmış eski binaları kullanan NATO barış gücü KFOR’un diğer Batılı
güçlerinin askerleri arasında da çok konuşuluyor.
Onlar üs için “Uzay’dan görünebilen
yeryüzündeki iki şey ne? Biri Çin Seddi, diğeri Bondsteel Üssü” derler.
Ve en önemlisi… Avrupa basınına 2000
yılında sızan bazı Avrupalı siyasetçilerin şu ifadesini hatrlamak lazım:
“ABD, Yugoslavya’yı Bondsteel Üssü’nü kurmak için bombalamış”…
O günlerde ‘Sırp kasabı Miloseviç’in
zulmüyle karşı karşıya olan binlerce Kosovalı Müslüman’ın dramı dünyayı
sarsmıştı. ‘Avrupa bir şey yapmıyor’ diye yoğun eleştiriler vardı.
Avrupalı yöneticileri sus pus olmuştu. Sonra basına şu ifadeleri
sızmıştı: “Amerika orayı nasıl karıştırdıysa öyle çözsün.” Ve Amerika
çözdü. Amerikan askerleri ‘kurtarıcı’ olarak çiçeklerle karşılandı
Kosova’da. Dönemin Başkanı Bill Clinton da öyle.
Bugün Kosova’daki Amerikan varlığına
baktığımızda Amerika’nın “hayırına” kurtarıcı olmadığını anlamak kolay.
Aynen Irak’ı da “hayrırna” demokratikleştirmedikleri gibi.
Köstence'deki ABD üssü MK 'İncirlik'e
rakip'
NATO’nun Yugoslavya’yı 1999’da
bombalamaya başlamadan çok önce Washington Post’ta, çeşitli yorumlarda
“Ortadoğu’nun giderek kırılgan bir hal almasından sonra, Hazar
pertollerini korumamızı sağlayabilecek Balkan üslerine ihiyacımız
olacaktır” şeklimdeki cümleler de gözden kaçmıştı o dönemde…
Artık ABD’nin bir zamanlar hayalini bile
kuramayacağı yerlerde üsleri var. Mesela Karadeniz kıyısında... Bugün
NATO zirvesine evsahipliği yapan Romanya’nın liman kenti Köstence
yakınlarında Mihail Kogalniçeanu ya da Amerikalıların kısaca MK
dedikleri üss giderek büyüyor. ABD Dışişleri Bakanı Rice, 2 yıl once
MK'yi ziyaret ederken “İncirlik’in yerini alabilir” demişti.
Kamer
Özbucak
|
